The Infona portal uses cookies, i.e. strings of text saved by a browser on the user's device. The portal can access those files and use them to remember the user's data, such as their chosen settings (screen view, interface language, etc.), or their login data. By using the Infona portal the user accepts automatic saving and using this information for portal operation purposes. More information on the subject can be found in the Privacy Policy and Terms of Service. By closing this window the user confirms that they have read the information on cookie usage, and they accept the privacy policy and the way cookies are used by the portal. You can change the cookie settings in your browser.
Podstawowe pytanie postawione w artykule dotyczy tego, czy można usprawiedliwić posłużenie się w działaniu przemocą. Ponieważ przemoc jest współcześnie odnoszona do całej gamy różnych zachowań i różnorodnie definiowana, odpowiedź na to pytanie musi być z konieczności poprzedzona analizą różnych sposobów rozumienia przemocy. Z analiz tych wynika, że dwa podstawowe ujęcia przemocy to przemoc personalna...
Autor analizuje, w jaki sposób współcześni mu filozofowie interpretują fenomen przemocy, i skupia się na dwóch podejściach do tego problemu, prezentowanych odpowiednio przez Roberta P. Wolffa i Wilfrieda Ver Eeckego. Głównym zarzutem, który stawia tym filozofom, jest koncentracja uwagi na kwestii usprawiedliwienia, nie zaś wyjaśnienia przemocy; ponadto nie biorą oni pod uwagę pytań, jakie na temat...
Przedstawiam trzy twierdzenia dotyczące przemocy i dokonuję ich obrony: (1) Pojęcie przemocy (ang. violence) jest wewnętrznie zawiłe, podobnie jak jego korelat, pojęcie niestosowania przemocy (ang. nonviolence); w debatach politycznych znaczenie tych i związanych z nimi pojęć zależy od przyjętego sensu fundamentalnej kategorii prawomocnej władzy, która to kategoria też jest wewnętrznie niespójna....
Autor twierdzi, że powinność moralna pozostaje powinnością nawet dla tych, którzy nie są w stanie jej wypełnić. Przyznaje, że pozostają oni bez winy, gdy nie wypełniają swego obowiązku, ale nalega, by uznać ich obowiązek za wiążący. W ten sposób podważony zostaje aforyzm: „powinność nie obowiązuje, gdy nie można jej spełnić”. By obronić swe przekonanie, autor wskazuje na niezawinioną niewiedzę. Wydaje...
Autor tłumaczy skłonność człowieka do popełniania aktów przemocy jego podstawową strukturą psychiczną i wskazuje, w jaki sposób skala tych aktów może być ograniczana. Na tym tle rozróżnia akty buntu, które należy bezwarunkowo potępiać, oraz te, nad którymi można co najwyżej ubolewać w sposób podobny do tego, w jaki moraliści ubolewali w przeszłości nad przypadkami wojen sprawiedliwych, nie potrafiąc...
W artykule podjęto analizę skomplikowanych uwarunkowań, które wpłynęły na trudną recepcję teorii René Girarda. W szczególności zwrócono uwagę na czynniki ściśle poznawcze, takie jak nietypowa struktura samej teorii czy jej nieempiryczny charakter. Z drugiej strony wskazano na czynniki społeczne, światopoglądowe i związane ze standardami poprawności politycznej. Wszystkie te uwarunkowania, w których...
Autor przedstawia prowadzoną w Niemczech dyskusję na temat antropologicznych, etycznych, prawnych, psychologicznych i socjologicznych aspektów technik wspomaganego rozrodu, oceniając je z punktu widzenia osobowej godności człowieka. Przedstawia argumenty na rzecz tezy, że embrion posiada ludzką godność i dlatego jest podmiotem prawa. Wskazuje również, że poczęcie dziecka w akcie seksualnym stanowi...
Esej podejmuje próbę przyjrzenia się przemocy jako sile stale obecnej w teatrze Zachodu, odgrywającej ważną rolę w grze pragnienia i zakazu, która nadaje mu istotną społeczną dynamikę. Odwołując się do przykładów historycznych (teatru starożytnego, widowisk misteryjnych, teatru Grotowskiego) i współczesnych (jak spektakl Oczyszczeni Sarah Kane w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego), autor wskazuje...
Artykuł jest analizą Drogi Krzyżowej autorstwa Andrzeja Bielawskiego, wykonanej w 1984 roku w technice suchej igły na zlecenie sióstr Niepokalanek z Burakowa pod Warszawą. W toku wywodu starano się dowieść, że artysta, posługując się tradycyjnym, ugruntowanym w ikonografii pasyjnej kanonem scen, stworzył współczesną (w odniesieniu do lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku) i zarazem ponadczasową...
Relacje obrazu i przemocy należy analizować w różnych teoretycznych perspektywach i kontekstach. Za każdym razem relacja taka przybiera odmienną formę, czemu innemu służy i wywołuje odmienne skutki. Wraz z pojawieniem się fotografii zjawisko przemocy ikonicznej uzyskało nową intensywność. Obraz reprodukowany mechanicznie stał się łatwy do dystrybucji, wprowadzono go do powszechnego, masowego obiegu...
Tezą artykułu jest postulatywnie brzmiąca fraza: Tragedia jest niezbędnym dla współczesnej kultury typem sztuki. Na podstawie Ireny Sławińskiej analiz tragedii autorka twierdzi, że dziś tragedia ulega presji tej kultury, którą cechuje znoszenie niewygodnych dla niej granic. Koncepcja tragedii, do której odwołuje się autorka, przekracza ciasne granice znaczeń genologicznych ku wymiarom kulturowym i...
Problem przemocy na kartach Pisma Świętego Starego Testamentu należy do najtrudniejszych kwestii teologicznych, z jakimi od wieków borykają się nie tylko egzegeci, ale też wyznawcy judaizmu, a przede wszystkim opierający się na nauce Chrystusowej Ewangelii chrześcijanie. Niewątpliwie lektura niektórych tekstów biblijnych jest źródłem wielu kontrowersji z uwagi na obecne w nich drastyczne sceny gwałtu...
Autor analizuje podstawowe dla ludzkiej egzystencji przeciwieństwo spójnego dyskursu i przemocy na przykładzie wykorzystywania języka (mowy) w polityce, poezji i filozofii. Z analizy tej wyprowadza teoretyczny wniosek, że język ma charakter celowościowy, redukcja rozumu do inteligencji instrumentalnej służy przemocy, a problem przemocy w mowie jest możliwy do rozwiązania tylko wtedy, gdy zrozumiemy...
Papieże Jan XXIII i Jan Paweł II zaliczani są w poczet najważniejszych papieży czasów nowożytnych. Zostali oni kanonizowani również ze względu na swój ogromny wkład w dzieje Kościoła i świata. Do wielkich zasług tych papieży należy rozwijanie nauczania Kościoła katolickiego na temat praw człowieka, któremu to nauczaniu towarzyszyła ich troska o powszechne poszanowanie tych praw na całym świecie. Obecny...
Gwałtowny rozwój technologii przekazu informacji i komunikacji spowodował różnorodne konsekwencje w życiu społecznym. Do najpoważniejszych należy pojawienie się różnorodnych form przemocy. W artykule omówiono pewne aspekty przemocy, z którą można się spotkać w Internecie, i zaproponowano nową klasyfikację jej form. Wyróżnione zostały dwa zasadnicze rodzaje przemocy sieciowej, a mianowicie działania...
Autorka, reżyser i psycholog, na przykładzie spektakli teatralnych, które powstały w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie, opowiada o głównych założeniach swojej pracy, w której kontynuuje program Terapii przez Sztukę w Teatrze Ludowym, zapoczątkowany przez Jerzego Fedorowicza. Konstrukcja jej scenariuszy odwołuje się do układu zdarzeń antycznej tragedii opisanego przez Arystotelesa, a także do współczesnej...
Celem opracowania jest analiza czynników mechanizmu uzależnienia kształtującego się w relacjach sprawca-ofiara, ukazanych w obszarze psychologicznej charakterystyki sprawcy i ofiary. Przedstawiono definicje przemocy i jej uwarunkowania, podkreślono złożoność zjawiska przemocy ze względu na trudności w jej zdefiniowaniu i w określeniu czynników ją generujących. W celu dokonania charakterystyki mechanizmów...
Przemocy jest coraz mniej – zarówno w czasie pokoju, jak i podczas wojen. Na przykładzie trzech konfliktów zbrojnych z ostatnich lat zastanawiam się, czy decydenci powinni prowadzić działania zbrojne w taki sposób, by zminimalizować całkowitą liczbę ofiar. Pokazuję, że ani obowiązujące obecnie normy prawa międzynarodowego, ani osądy moralne na temat dopuszczalności stosowania przemocy nie wymagają...
W artykule przedstawiam tezę o bliskim związku między przemocą a lękiem w rozumieniu Sørena Kierkegaarda. Nawiązuję krytycznie do interpretacji przemocy przez Hannah Arendt, podając w wątpliwość jej tezę, że przemoc jest ściśle związana z rozpadem systemu władzy. Komentuję znane tezy z książek Arendt Eichmann w Jerozolimie i O przemocy, a także niedawny film Margarethe von Trotta Hannah Arendt. Powiązanie...
Spór i rozmowa stoją w wyraźnej opozycji. W filozofii spotkania rozmowa jest wyrazem relacji dialogicznej, natomiast spór to miejsce walki. Rozmowa jest sposobem wyrażnia relacji Ja–Ty, podczas gdy spór przynależy do świata Ja–To. Fenomenologiczna analiza sporu ukazuje pewne jego dialogowe miejsca. Nawet jeśli sporowi daleko do relacji dialogicznej, to wyrasta on z dialogowej koncepcji podmiotowości...
Set the date range to filter the displayed results. You can set a starting date, ending date or both. You can enter the dates manually or choose them from the calendar.